De 31-jarige Nederlander Paul Zwama wil in 2020 naar de Olympische Spelen in Tokio. Hij heeft 2 jaar om zich te kwalificeren voor de marathon. Zijn voorbereidingstraject begon donderdag 16 augustus in de tuin van het kantoor van Solid Professionals. Dit Utrechtse bedrijf en het Nieuwegeinse Brainnet verbonden zich als hoofdsponsors aan de route van Paul naar Tokio. Als ludieke actie met zeer serieuze ondertoon gaf Paul het startschot van het traject met een poging om het wereldrecord marathon op de loopband scherper te zetten. Het was loodzwaar, maar hij deed het!
Eric Blake
Tot vorige week was het wereldrecord marathon op de loopband in handen van de Amerikaan Eric Blake. Zijn wereldrecord (2u21’40”) liep hij op 24 juni 2006. Gemiddeld was Blakes snelheid 17,87 km/h. Speurend op internet vind je al snel meerdere pogingen om het wereldrecord van Blake te breken. Het lijkt eenvoudig. Je stelt de loopband in op de snelheid die je moet lopen voor de tijd die je voor ogen hebt. In onze boeken Hardlopen met Power! en The Secret of Running leggen we steeds uit dat je je snelste tijd loopt als je een constant vermogen aanhoudt. De opgelegde snelheid van een loopband is hiervoor ideaal. Voor elite atleten een piece of cake, zou je zeggen. Toch waren alle pogingen na Blake zonder succes. Het is dan ook niet eenvoudig. Je loopt alleen. Je kunt je op niemand richten. Je ziet slechts het op jou wachtende publiek. Het zweet druipt van je af. Het is dodelijk saai en mentaal enorm zwaar om het vol te houden.
Guinness World Records
Paul Zwama pakte het gedegen aan. Om zijn wereldrecord geratificeerd te krijgen, meldde hij zich bij Guinness World Records. Per kerende post kreeg Paul een 61 pagina’s dik pakket met eisen waaraan de poging moest voldoen: de loopband moest gekalibreerd zijn, de hele poging moest op video geregistreerd worden, de poging moest publiek toegankelijk zijn, …
Paul Zwama: achtergrond
Paul werd in 2014 Nederlands marathonkampioen. In dat jaar liep hij in Amsterdam als 27-jarige 2u21’59”. In de snelle marathon van Berlijn ging het in 2017 in 2u18’19”. Paul is net terug van een trainingsstage in Canada. Hij heeft de nodige kilometers in de benen, maar deed duurlopen langer dan 30 km. Hij heeft wel een voordeel. Anders dan op de weg heb je op een loopband geen last van de luchtweerstand. Bij het gewicht van Paul en de snelheid die hij moet lopen, levert dat een voordeel van zo’n 5% van het benodigde vermogen op. Op papier was het wereldrecord dan ook bereikbaar voor Paul.
De poging zelf
Er stond een hele rij bidons met sportdrank klaar voor Paul en onder het oog van zo’n 80 fans begon hij aan zijn onderneming. Vooraf was zijn plan om minstens 18 km/h te lopen. Bij een temperatuur van 25°C schakelde Paul de band daarom meteen naar 18,5 km/h. Hij had zich voorgenomen om ‘onderweg’ met enkele tienden km/h van de snelheid te spelen, om wat afleiding te hebben. Als snel droop het zweet van Paul af en ging zijn doorweekte shirt uit. Het publiek keek op deze mooie zomeravond gezellig pratend met een hapje en drankje toe. Paul dronk de ene bidon na de andere.
Tot 30 km ging het voorspoedig. Daarna werd het zwaar, heel zwaar. Door de kletsnatte sokken ontwikkelde zich een grote pijnlijke blaar op zijn voet. Paul kreeg last van een stevige steek in zijn zij. In armen en schouders sloop kramp. De snelheid van de band moest even naar 16 km/h. De opgebouwde voorsprong ten opzichte van het wereldrecord verdampte zienderogen. De laatste kilometers ging zijn snelheid weer wat omhoog. En met succes: het wereldrecord werd met bijna een minuut scherper gesteld op 2u20’45”. Paul heeft al 6 marathons op de weg op zijn naam staan, maar dit was zijn zwaarste. Weldra loopt Paul de marathon van Berlijn. Daar gaat hij voor 2u16′. Het huidige wereldrecord op de weg (van Dennis Kimetto) is bijna vier jaar oud en staat op 2u02’57”.
Het benodigde vermogen
We hadden vooraf de som gemaakt bij welk vermogen per kg lichaamsgewicht (Watt/kg) Eric Blake liep om zijn wereldrecord te vestigen. Paul Zwama is sneller als hij gemiddeld meer dan 4,87 Watt/kg loopt. Het werd 4,90 Watt/kg bij gemiddeld 17,99 km/h. We hebben de relatie vermogen per kg lichaamsgewicht en marathontijd ter illustratie in een grafiek gezet (zie hieronder). De prestatie van Blake hebben we met een blauwe stip aangegeven.
Op een loopband ontbreekt de luchtweerstand. Je hebt daardoor meer van het vermogen van je menselijke motor beschikbaar voor je loopsnelheid. In onze boeken laten we zien dat het vermogen dat je nodig hebt om de luchtweerstand te overwinnen, afhankelijk is van je loopsnelheid, gewicht en de luchtdichtheid. In de grafiek hieronder laten we zien dit zien voor 60 kg, 70 kg en 80 kg lichaamsgewicht. Dit voordeel bleek Paul meer dan nodig te hebben om de warmte en het vochtverlies tijdens zijn geslaagde poging te compenseren.