Dat het eten van een appel uit het vuistje langer duurt dan een tot appelmoes verwerkte appel zal weinigen verbazen. De textuur van voeding bepaalt in sterke mate hoe snel je eet. Een zachte hap glijdt sneller naar binnen dan eentje waarop je lang moet kauwen.
Maar hoe zit dat met samengestelde maaltijden, waarin ingrediënten met een verschillende textuur zitten? Lise Heuven, PhD-student aan de Nederlandse Wageningen Universiteit, onderzocht het. “In de studie hebben we gekeken naar het effect van de hardheid van individuele onderdelen van een pastamaaltijd en de toevoeging van saus op eetsnelheid”, legt Heuven uit op Resource, een website voor studenten en medewerkers van Wageningen University & Research.
Proefpersonen kregen verschillende maaltijden voorgeschoteld met hard- of zachtgekookte penne en wortel, met of zonder saus en verschillende combinaties daarvan. Het onderzoeksteam analyseerde vervolgens per maaltijdcombinatie wat er gebeurde met het tempo van eten. Het onderzoek van Heuven is het eerste waarin aangetoond wordt dat eetsnelheid van een samengestelde maaltijd het gewogen gemiddelde vormt van de eetsnelheid van de losse componenten van de maaltijd.
“Voorheen dachten we dat de eetsnelheid van een maaltijd werd bepaald door het onderdeel waar je het langst over deed”, zegt Heuven. “Dat blijkt nu niet zo te zijn. Losse stukken harde wortel eet je langzamer dan een samengestelde pastamaaltijd met harde wortel en zachte penne. Daarnaast blijkt dat toevoegen van saus de snelheid met ongeveer 30 procent verhoogt, ongeacht of het nu wortel of penne is. Wil je een maaltijd met een specifieke eetsnelheid klaarmaken, dan moet je dus alle componenten aanpakken.”
Maar wat is het nut van het kennen van de eetsnelheid van een maaltijd? Of waarom zou je de eetsnelheid willen manipuleren? Tijdens en na het eten geven je brein en maag signalen over hoe vol je zit. Hoe langzamer je eet, hoe meer tijd er is voor de signalen om je het sein ‘vol’ te geven en hoe sneller je dus stopt met eten. Hierdoor krijg je bij langzaam eten minder energie binnen dan wanneer je sneller eet.
“Voor mensen met overgewicht is het bijvoorbeeld handig om via eetsnelheid de energie-inname te verlagen”, zegt Heuven. “Maar voor ouderen of jonge kinderen die geen groente willen eten, is het juist goed om de inname te verhogen, bijvoorbeeld middels de voedseltextuur. Voor hen zijn maaltijden met allemaal zachte onderdelen (hoge eetsnelheid) juist meer geschikt omdat ze dan sneller meer voedingsstoffen binnenkrijgen.”
Ook voor lopers is het uiteraard belangrijk om binnen een bepaald trainingsschema of aan de vooravond van een wedstrijd voldoende en de juiste energie-inname te hebben.
