Je hebt het misschien al weleens gezien, gehoord of zelf gedaan: je mond spoelen met sportdrank om die dan gewoon opnieuw uit te spuwen. We zien het vaak bij voetballers, maar ook lopers passen de methode steeds meer toe. Hoe kan je voordeel halen uit sportdrank als die niet in je lichaam terechtkomt? In een studie van het Australian Institute of Sport en de Australian Catholic University kreeg het idee rond mondspoeling een nieuwe en interessante toepassing.
Neurologische reactie
In de beginfasen van het experiment stelden de onderzoekers vast dat energiedrank de prestatie bevorderde. Dat is natuurlijk niets verrassends. Opvallender was echter dat de de spieren van de onderzochte sporters die energiedrank helemaal niet nodig te hebben om de inspanning tot een goed einde te brengen. De spieren bleken namelijk nog voldoende glycogeen te bevatten. En die bevinding zette de onderzoekers aan het denken: “Het enige wat de koolhydraatrijke drank deed, was een neurologische reactie opwekken- ‘Ik voel me beter”, aldus mede-onderzoeker Hawley. “Het betere gevoel had dus niets te maken met de spieren of was niet toe te wijzen aan metabolische processen. Alles wees op de rol van de hersenen.”
Het concept van mondspoeling of ‘carb rinsing’ mag dan wel niet nieuw zijn, de Australische studie suggereert dat er misschien andere toepassingsmogelijkheden zijn om de hersenen te stimuleren en de prestatie daardoor op een simpele manier te verbeteren. Receptoren in onze mond en hersenen kunnen je ofwel waarschuwen om te stoppen met een bepaalde nutriënt te eten of drinken, ofwel ons verder stimuleren om die net te blijven consumeren.
Niet enkel koolhydraten
Wetenschappers onderzochten daarom welke stoffen hetzelfde effect op de hersenen hebben als sportdrank. Want – zo toont recent onderzoek – kan je ook met andere voedingsstoffen dan koolhydraten (suikers) je mondreceptoren triggeren en zo het risico op spierkrampen beperken, een energieboost krijgen of een verfrissing bieden als je lichaam het te warm heeft. Zelfs met voedingsmiddelen die je gewoon in je keuken of kruidentuin terugvindt, zou je als loper al van de voordelen kunnen genieten.
Cafeïne
Cafeïne creëert een neurologische reactie, zelfs alleen maar bij het ruiken ervan (de geur van koffie is voor velen al genoeg om zin te krijgen in een kopje koffie). Onderzoekers stelden vast dat cafeïne in de mond tijdens de training een manier is om jezelf energieker te voelen.
Je vraagt je misschien af waarom je gewoon dan geen kopje koffie kan drinken in de plaats je mond ermee te spoelen. Het antwoord is simpel: voor sommigen geeft een overdaad aan cafeïne maag- en darmklachten. Bovendien is het interessant voor de avondsporters onder ons: wie laat op de avond traint, wil misschien geen tonnen koffie achteroverslaan om de nacthrust niet te verstoren.
Munt
Munt triggert de temperatuurreceptoren in je mond. Dit kruid heeft geen verfrissende eigenschappen uit zichzelf, maar laat de receptoren wel denken dat het fris is. En wanneer je het koeler hebt, presteer je over het algemeen beter. Door munt toe te voegen aan je drank, geef je je lichaam dus het signaal dat het niet zo ‘oververhit’ is (terwijl je het wel degelijk heel warm hebt). Dat idee kan je een mentale boost geven om zo die laatste kilometers goed door te komen.
Azijn, chili en kaneel
Al weleens gehoord van lopers die zweren bij pickles(saus) om hun natrium – en dus elekotrolytenbalans – op peil te houden? Nu blijkt dat niet natrium, maar wel een ander ingrediënt van pickles daar iets mee te maken heeft, namelijk azijnzuur. Dat is een plantaardige samenstelling die bijvoorbeeld de smaak en geur aan wijnazijn geeft en dus ook in picklessaus zit. Dit azijnzuur zou spierkrampen voorkomen of zelfs kunnen stoppen. Ook andere plantaardige substanties, zoals capasaicine (een actief ingrediënt van chilipepers) en cinnamaldehyde (de organisache samenstelling van kaneel) zouden dezelfde effecten als azijnzuur teweegbrengen.
Geen vervanging
Voor wie vaak maaglast tijdens het lopen ondervindt, maar snel een droge mond krijgt of voor de loper die gewicht wil verliezen en geen tonnen sportdrank wil binnenkrijgen, kan het spoelen van je mond een goede oplossing zijn. Maar opgepast: deze techniek vervangt je sportdrank niet. Bij langere inspanningen en/of bij warm weer blijft het erg belangrijk om voldoende koolhydraten en vocht binnen te krijgen. De voordelen van carb rinsing hebben voornamelijk betrekking op kortere, instensievere inspanningen. Je mond spoelen is efficiënt als je inspanning niet langer dan een uur duurt. Wie langer dan 90 minuten loopt, wisselt spoelen dus best af met het volledig drinken van de sportdrank.
