Wat is een patellapeesontsteking?
David Bombeke: “Het is een ontstekingsproces in de kniepees, vaak ten gevolge van overbelasting en/of een fout bewegingspatroon. Het is vaak een hardnekkige blessure omdat ze dikwijls te laat wordt herkend. Het probleem begint vaak sluimerend. Eerst voel je de pijn pas na een inspanning. In een tweede fase speelt de pijn op tijdens de opwarming om dan weer te verdwijnen tijdens het lopen. Daardoor zoeken mensen vaak pas in een latere fase naar professionele hulp.”
Wat is de standaardbehandeling voor deze blessure?
“Een standaardbehandeling bestaat niet. Maar wij proberen vaak volgende aanpak: we gaan op zoek naar de oorzaak van deze overbelasting. Dat kan van alles zijn. Looptechniek, voetpositie, voetmobiliteit, heupmobiliteit, positie van de heup, het bekken en de rug. De knie is de slaaf van de heup. Daarmee bedoel ik dat een probleem aan de knie steeds een gevolg is van een probleem aan de heup of de voet. Daarom moeten we heel vaak op heup- en bekkenstabiliteit werken. Daarnaast is het vooral belangrijk om de belasting aan te passen. Fietsen, zwemmen, aquajogging of de crosstrainer zijn goede alternatieve trainingen.”
Heupen en bekken verstevigen dus. Hoe doe je dat?
“Door de zwakke spiergroepen te versterken. In dit geval zijn dat heel vaak de bilspieren, hamstrings, heupbuigers en de vastus medialis, de binnenkant van de dijspier. Bijkomend doen we excentrische training. Excentrisch wil zeggen met nadruk op het afremmen van een beweging. Uit onderzoek blijkt dat dit heel effectief is bij peesletsels. Bij een ontsteking van de patellapees laten we de patiënt negatieve squats uitvoeren. Dus met het accent op het gaan neerzitten in de squatbeweging. Bij Move2improve hebben we hiervoor een speciaal squattoestel: de Exxentric. Dat is een soort jojo toestel waarop de patiënt gaat staan en een squatbeweging uitvoert. Het vliegwiel wordt opgewonden tijdens de squatbeweging. In de neergaande fase trekt het toestel dan de patiënt naar beneden, waarop hij deze beweging moet afremmen. Hierdoor wordt de excentrische fase sterk benadrukt. Ik schrijf meestal twee excentrische oefeningen per dag voor. Vaak squats en lunges. Die moet de sporter dan drie keer per dag uitvoeren, telkens tien herhalingen per oefening.”
Medicatie? Operatie?
“Medicamenteuze en supplementaire ondersteuning kan nuttig zijn. Dat overleg je best met een sportarts. IJs leggen is absoluut aan te raden. Een operatie wordt alleen toegepast als conservatieve hulp te kort schiet. Dan wordt de pees schoongemaakt. De chirurg zal het ontstoken weefsel dan wegschrapen. Het is de taak van ons (kinesitherapeuten, osteopaten, begeleiders, …) om deze operaties overbodig te maken. Preventie van deze blessure is daarom enorm belangrijk. Daarvoor moeten sporters gebruik maken van sportspecifieke screenings, waarbij we op zoek gaan naar zwakke schakels in het lichaam van de atleet.”
Dit artikel verscheen in een van de vorige edities van runningBE magazine.