Mentaal en fysiek welbevinden van jongeren in Vlaanderen daalt

Uit de vierjaarlijkse grootschalige studie Jongeren en Gezondheid blijkt dat het aantal fysieke en psychologische klachten bij Vlaamse jongeren tussen 11 en 18 jaar toeneemt.

De studie Jongeren en Gezondheid maakt deel uit van de internationale HBSC-studie (Health Behaviour in School-Aged Children), die in 49 landen gebeurt en onder toezicht staat van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). In Vlaanderen wordt de studie uitgevoerd door de Universiteit Gent. De bevraging vond in 2022 plaats bij 20.000 Vlaamse jongeren en de resultaten werden deze week bekendgemaakt.

“In de nieuwe resultaten zien we het mentaal en fysieke welbevinden van jongeren in Vlaanderen dalen”, zegt hoofdonderzoeker dr. Maxim Dierckens op de website van Jongeren en Gezondheid. “Ze rapporteren meer fysieke en psychologische klachten dan in 2018. De negatieve tendens die we al bij de studie in 2018 zagen, zet zich dus verder en werd vermoedelijk versterkt door de impact van COVID-19 op het leven van adolescenten.”

“Over het algemeen zien we dat meisjes het moeilijker hebben dan jongens en meer klachten rapporteren”, gaat Dierckens verder. “Ook oudere adolescenten hebben meer klachten dan de jongere tieners. Dit is een internationale studie, maar de internationale resultaten zijn nog niet beschikbaar. Wel zien we dezelfde tendensen in de rapporten van andere landen zoals Finland, Nederland en Estland.”

Resultaten voor mentaal en sociaal welzijn

De meerderheid van de jongeren (90,6%) was in 2022 vrij tevreden over hun leven, al was er ten opzichte van 2018 een kleine afname (toen 92,8%).

Meer jongeren gaven echter mentale klachten aan:

29,4% voelde zich meermaals per week humeurig (21,4% in 2018)
31,0% voelde zich meermaals per week zenuwachtig (21,6%, in 2018)
19,7% voelde zich meermaals per week ongelukkig (14,1% in 2018)
32,0% ervoer meermaals per week moeilijkheden met inslapen (26,6% in 2018)

Dr. Dierckens: “Vooral het stijgend percentage jongeren dat kampt met zenuwachtigheid valt op. We zien ook een sterke toename in zelfmoordgedachten van 17,6% in 2018 naar 22,3% in 2022 en het percentage jongeren dat aangaf geprobeerd te hebben zichzelf te beschadigen, steeg van 14,5% naar 18,8%.”

Meer klachten bij meisjes

Voor al die categorieën rapporteren meisjes beduidend vaker deze klachten dan jongens.

Dr. Dierckens: “Veel meer meisjes rapporteren mentale klachten dan jongens. 40% van de meisjes zegt bijvoorbeeld zich zenuwachtig te voelen ten opzichte van ongeveer 20% jongens. Ook zelfmoordgedachten en slaapproblemen komen vaker voor bij de meisjes. We zien ook dat meisjes minder vaak dan jongens aangeven zich gelukkig te voelen: 76,1% van de jongens voelt zich meestal gelukkig tegenover 58,9% van de meisjes. Maar zowel bij de jongens als de meisjes kijken ruim meer dan 9 op de 10 hoopvol naar de toekomst.”

11- tot 12-jarigen scoorden over het algemeen beter dan 17- tot 18-jarige adolescenten. Algemeen was het mentaal en sociaal welzijn ook beter bij jongeren uit het aso dan bij jongeren uit het bso en het tso.

Resultaten voor fysiek welzijn

De meerderheid van de jongeren gaf aan een goede tot uitstekende gezondheid te hebben (82,7%) en dit percentage bleef stabiel in 2022 ten opzichte van 2018 (82,6%).

Fysieke klachten evolueerden echter in de negatieve zin ten opzichten van 2018:

19% voelde meermaals per week hoofdpijn (12,2% in 2018)
12,7%, voelde meermaals per week buikpijn (7,8% in 2018)
17,4% voelde meermaals per week rugpijn (12,4% in 2018)
15,0% voelde meermaals per week duizeligheid (8,5% in 2018)

Dr. Dierckens: “Hier is vooral het stijgende aantal klachten over duizeligheid opvallend. In lijn met de resultaten van mentaal en sociaal welzijn scoorden de jongens in vergelijking met de meisjes ook beter op het vlak van fysiek welzijn. En ook hier zien we dat het fysiek welzijn beter was bij de jongste leeftijdsgroep en slechter bij de oudere leeftijdsgroepen en een duidelijke kloof naargelang onderwijsvorm.”

Like this article? Share it!

Misschien vind je deze ook interessant?