Naast een psychologisch voordeel heeft lopen in de rug van een haas ook een groot fysisch effect omdat de toppers minder windweerstand moeten overwinnen. De Marathon Man, die we bij artikels in het kader van het boek Hardlopen met Power steeds als voorbeeld gebruiken, loopt de marathon in 3,5 uur en heeft dus een snelheid van 42,195/3,5 = 12,06 km/h. De luchtweerstand ten gevolge van zijn ‘eigen wind’ bedraagt 5,5 Watt. Dit is een klein, maar niet verwaarloosbaar deel van zijn loopvermogen van 235 Watt. Bij kortere afstanden is het aandeel van de luchtweerstand groter: zijn snelheid is hoger en omdat de snelheid tot de 3e macht in de formule zit neemt zijn luchtweerstand dan flink toe.
Hoeveel tijdwinst kan de Marathon Man boeken als hij in een groepje loopt?
Toplopers maken gebruik van hazen om de luchtweerstand ten gevolge van hun ‘eigen wind’ te verminderen. Onze Marathon Man heeft natuurlijk geen hazen, maar kan wel proberen om zo veel mogelijk in de beschutting van een groepje te lopen. Dit heeft hetzelfde effect, dus zijn cdA-waarde daalt dan ook naar 0,20 m2. De auteurs van Hardlopen met Power hebben het met hun programma uitgerekend hoeveel voordeel dit oplevert voor de klassieke afstanden. De resultaten staan in de onderstaande tabel.
In de tabel zien we het voordeel van het lopen in een groepje. Bij het lopen in een groepje profiteert in principe zelfs iedereen, want ook degenen die op kop lopen, hebben een (iets) lagere windweerstand dan wanneer ze alleen zouden lopen. Op de marathon levert het lopen in een groepje voor de Marathon Man een voordeel op van bijna 1 minuut.
Hoeveel tijdwinst halen wereldtoppers door de hazen?
Wereldtoppers lopen een stuk sneller dan de Marathon Man en de luchtweerstand door hun ‘eigen wind’ is dus ook een stuk hoger. Het zal niemand verbazen dat wereldrecords op de marathon tegenwoordig alleen gevestigd worden in geregisseerde races, waarbij tot 30 km of meer hazen de toplopers uit de wind houden. De auteurs van Hardlopen met Power hebben uitgerekend dat Dennis Kimeto de marathon in Berlijn (waar hij het wereldrecord verbeterde) 1,5 minuut langzamer gelopen zou hebben als hij het zonder hazen had moeten doen.
Ook op de piste zijn hazen en het lopen in een groepje van groot belang om toptijden te kunnen lopen. Op de 10.000 meter zou Kenenisa Bekele zonder hazen 20 seconden langzamer gelopen hebben. Deze berekeningen sluiten goed aan bij de bekende vuistregel dat bij baanwedstrijden het voordeel van hazen circa 1 seconde per ronde is.
Je kunt het effect van alle factoren op je prestaties nalezen het boek Hardlopen met Power. Meer info op www.hardlopenmetpower.nl.
