“Het frictiesyndroom, of voluit iliotibiale band-frictiesyndroom, is de meest voorkomende klacht die ik zie bij lopers”, zegt sportarts Jan Vanderroost. “Een op de tien krijgt ermee te maken. Een beetje anatomie om het beter te begrijpen: de iliotibiale band is een soort platte pees die van je bekken over je dijbeen naar beneden loopt tot net onder de knie. Bij het frictiesyndroom wrijft die iliotibiale band tegen je bot, meer bepaald onderaan het dijbeen waar het bot dikker wordt en de knie vormt. De druk tussen de pees en het bot loopt op en dat veroorzaakt pijn.”
Wat zijn de symptomen?
“De loper voelt pijn aan de buitenzijde van de knie. Typisch aan het frictiesyndroom is dat de pijn opkomt tijdens het lopen. Wie aan het frictiesyndroom lijdt, heeft in rust zelden klachten. Naarmate de blessure erger wordt, zal de pijn steeds vroeger in je training komen opzetten. De pijn verdwijnt gewoonlijk meteen als je stopt en komt terug als je weer gaat lopen. Wie al langer last heeft van de kwaal voelt dat mogelijk ook bij langdurig zitten. Een arts stelt de diagnose op basis van het verhaal en een onderzoek van de knie.”
Wat veroorzaakt het frictiesyndroom?
“Wie een iliotibiale band-frictiesyndroom ontwikkelt, heeft vaak zwakkere heupspieren. De heupabductie, het naar buiten bewegen van het volledige been, gaat minder krachtig dan nodig. Personen met een bekkenkanteling of beenlengteverschil zijn gevoeliger voor de blessure. De ondergrond waarop je loopt is ook van tel. En veel bergaf lopen werkt die kniepijn ook in de hand. Dus traillopers: let op. De praktijk leert dat vooral mensen die recreatief beginnen te duurlopen de dupe zijn. Vandaar de raad: als je begint met lopen, doe dan ook wat fitness, oefeningen voor de rompstabiliteit, stretchoefeningen voor de iliotibiale band en spierversterkende oefeningen voor de heupabductie.”
Remedie?
“Stop met lopen. Dit is zo’n blessure waarmee je niet kan blijven lopen. Eerst moeten enkele dingen gecorrigeerd worden. Is er bekkenscheefstand? Is er spierzwakte in de heupabductoren? Het excentrisch trainen van de heupspieren is een aanrader. Je kinesist zal je ook enkele stretchoefeningen aanleren om de pees langer te maken. Ook massage en ultrasonbehandeling worden veel gebruikt om iemand van het frictiesyndroom te verlossen. In acute gevallen, als de klacht niet ouder is dan twee weken, is een inspuiting met een verdovend middel zoals marcaïne een goed idee. Eventueel met corticoïden. Nog een mogelijkheid om het frictiesyndroom te behandelen is dry needling. Met die techniek gaat de kinesist naaldjes plaatsen in de pijnlijke zone, naar analogie met de acupunctuur. Een operatie is het laatste redmiddel. Maar dat heb ik in de praktijk nog nooit meegemaakt. Er is geen reden tot paniek: iedereen geneest.”
