De Nederlandse onderzoekers gingen aan de slag met data van 605 patiënten die een meniscusoperatie ondergingen omdat er door slijtage een scheurtje in het kniegewricht onstaan was. Ze wilden weten of er subgroepen waren – op basis van bijvoorbeeld leeftijd, BMI, geslacht en/of locatie van de scheur – waarbij achteraf duidelijk bleek dat ze baat hadden gehad bij een operatie. Maar ze vonden er geen, ook niet toen de data met behulp van kunstmatige intelligentie werden geanalyseerd. Niet één subgroep scoorde beter qua pijn aan de knie, functie van de knie of mentaal welzijn.
“Wij laten met deze studie zien dat er dus geen kleinere groepen patiënten bestaan bij wie je juist wél zou moeten opereren”, zegt onderzoeker Stan Wijn op de website van het Radboudumc. “Wat ons betreft gaan we daarom veel minder opereren. Alleen bij hele duidelijke klachten, zoals een knie die op slot zit of als strekken van de knie niet meer gaat”, aldus Wijn, die promoveerde op het onderzoek. In alle andere gevallen raden de onderzoekers een aanpak aan waarbij preventie en fysiotherapie centraal staan.
“We moeten een verslechterende knie meer als een chronische aandoening gaan beschouwen”, vult onderzoeker Gerjon Hannink van het Radboudumc aan. “Een duidelijke richtlijn is daarbij heel belangrijk en orthopeden moeten zich daaraan houden. Ik hoor nog te vaak dat ze opereren, want ‘als ik het niet doe, doet iemand anders het’. Sommige patiënten gaan zelfs naar het buitenland als ze in Nederland geen operatie krijgen. Nederlandse zorgverzekeraars zouden de ingreep niet meer moeten vergoeden wanneer deze in het buitenland is uitgevoerd.”
Door veel minder meniscusoperaties uit te voeren zou de Nederlandse gezondheidszorg – zonder dat dit ten koste gaat van de levenskwaliteit van de patiënten – 11 tot 26 miljoen euro per jaar kunnen uitsparen, aldus nog het onderzoek.
