Werd je vreugdige loopsessie plotseling onderbroken door de geluiden van het verkeer of moest je weer eens stoppen aan het zoveelste rode licht? Voor lopers die wonen in een stedelijke omgeving is dit geen uitzondering. Maar volgens een recente studie, gepubliceerd in Science Direct, heeft één internationale stad een schitterend voorbeeld gesteld om te tonen dat het ook anders kan: de Finse hoofdstad, Helsinki. Zijn uitgebreide aanbod aan buitensportfaciliteiten zou dan ook kunnen dienen als blauwdruk voor andere steden.

Grotere levensvreugde

Noord-Europese steden staan al langer bekend om hun toewijding aan fysieke activiteit en levenskwaliteit, wat ook tot uiting komt in hun stedelijke planning. Zo beschikt Helsinki vandaag over een uitgebreid netwerk van 2.100 openbare buitensportfaciliteiten, waaronder verwarmde zwembaden, velden, recreatieparken, looproutes en skipistes. Doordat deze faciliteiten zich in bijna elke buurt bevinden, hebben alle bewoners makkelijk toegang om te sporten.

Volgens een recente studie eerder dit jaar draagt de stedelijke inrichting van Helsinki en deze diensten bij aan een grotere levensvreugde van hun inwoners. Om de impact van deze faciliteiten op de fysieke activiteit en levensvreugde te beoordelen, keken onderzoekers naar gps-routes op Strava die lopers tussen 2018 en 2021 gebruikten. De gegevens toonden aan dat Helsinki, door rekening te houden met stedelijke dichtheid, groen en de hoeveelheid aan water, een paradijs voor lopers is geworden.

Runnability

De studie benadrukt het concept van ‘runnability’ als een cruciale maatstaf voor stedelijke omgevingen om sporten als lopen en een actieve levensstijl te stimuleren. Eerder onderzoek heeft het verband aangetoond tussen de bebouwde omgeving en de tevredenheid van lopers. De stedelijke planning van Helsinki, gebaseerd op de principes van ‘runnability’, richt zich op drie kenmerken: groen op ooghoogte, groen van bovenaf (overal zichtbaar groen als je naar boven kijkt) en dichtheid van blauwe ruimte (de hoeveelheid aanwezig water). Deze factoren bleken de kans op lopen te vergroten en de ervaring ervan te intensiveren. Het stadsontwerp van Helsinki weerspiegelt dit, met dichtbevolkte gebieden waar er meer parken en paden zijn die op lopers werden afgestemd.

Groen en water als ‘game changers’

De studie keek naar hoeveel mensen in een gebied wonen met behulp van de Floor Area Ratio (FAR), een instrument dat gebruikt wordt om de dichtheid en diversiteit van zaken als huisvesting, kantoren, commerciële en industriële gebieden te meten. Binnen deze gebieden omvat het stedelijke ontwerp van Helsinki strategische hellingen in het terrein als een manier om de uitdaging van stedelijke looproutes te vergroten en natuurlijke omgevingen na te bootsen.

Groene ruimtes bleken ook een kalmerend én motiverend effect te hebben. Van de 13.322 straatsegmenten in Helsinki die de studie omvatte, bleken die met de meeste groene ruimtes het vaakst door lopers gebruikt te worden. De studie suggereert dat toekomstige stedelijke bouwplanners meer aandacht zouden moeten besteden aan het aantal straatbomen en verticale vergroening (waar planten kunnen worden gekweekt op, aan of tegen een gebouw) – net zoals in Helsinki.

Een ander aspect dat Helsinki een fantastische plek voor lopers maakt, is zijn geografie, en met name de overvloed aan meren (ongeveer een tiende van het gebied is bedekt met water). Uit de studie blijkt dat lopers in de buurt van de meren van Helsinki, waar meestal minder verkeer is, sneller en vrijer bewegen.

’s Werelds gelukkigste land

Het is al langer bekend dat de omgeving gunstige effecten heeft op zowel de mentale als fysieke gezondheid van lopen. Het mag dan ook geen verrassing zijn dat Finland in april voor het zevende jaar op rij werd gerangschikt als het gelukkigste land ter wereld volgens het World Happiness Report van 2024.

De recente studie bewijst hoe belangrijk het is voor stedelijke bouwplanners om fysieke activiteit te integreren in het ontwerp van onze gemeenschappen. Wanneer de behoeften van lopers als een van de prioriteiten worden beschouwd, verbeteren bouwkundigen niet alleen de kwaliteit van het leven en het fysieke welzijn van de inwoners, maar dragen ze ook positief bij aan de economie, duurzaamheid en het milieu van een stad. Win-win toch?