In 1979 publiceerde de Amerikaanse coach en fysioloog Jack Daniels samen met Jimmy Gilbert het boek Oxygen Power, waarin hij het concept VDOT introduceerde. Deze VDOT is eigenlijk hetzelfde als de VO2 max. Daniels publiceerde uitgebreide tabellen, waarmee voor een bepaalde waarde van de VDOT afgelezen kan worden wat de tijden op diverse afstanden zijn (net als wij eerder gezien hebben voor de VO2 max). Daniels maakte op basis van de VDOT ook aanbevelingen voor het gewenste tempo bij de trainingen. De tabellen van Daniels zijn al decennia van grote betekenis voor coaches en lopers. De tabellen worden nog steeds veel gebruikt, ook in loopcalculators.
Bij nadere beschouwing van de oorspronkelijke artikelen van Daniels, viel ons op dat zijn empirische formules theoretisch niet helemaal juist zijn.
Relatie VO2 – Snelheid (v)
Daniels gebruikt de volgende formule voor de relatie tussen VDOT/VO2 max en de loopsnelheid v
VO2 max=-4,80+0,182258*v+0,000104*v2
We zagen echter al eerder dat er volgens de theorie van de energiebalans een lineaire relatie behoort te zijn tussen de VO2 max en de loopsnelheid v:
VO2 max= 3,57*v
Beide formules geven wel ongeveer dezelfde resultaten, maar toch zijn er opmerkelijke verschillen, zoals blijkt uit de figuur:
We zien dat de formule van Daniels te lage waarden geeft bij lage snelheden, bij de wereldtoppers geven beide formules dezelfde resultaten.
Invloed van de afstand
Daniels gebruikt de volgende formule om uit te rekenen hoe het percentage van de VO2 max daalt als de looptijd t toeneemt:
%VO2= 0,8+0,1894393*exp(-0,012778*t)+ 0,2989558*exp(-0,1932605*t)
Wij zagen echter al eerder dat we eenvoudig en nauwkeurig kunnen uitrekenen hoe het percentage van de VO2 max daalt als functie van de afstand d, met de formule van Pete Riegel:
% VO2= 100/ (d/3000m)0,07
Omdat de tijd natuurlijk gelijk is aan de afstand maal de snelheid, kunnen we beide formules met elkaar vergelijken. Zoals de figuur laat zien, geven deze twee formules wel enigszins vergelijkbare waarden.
Samenvattend concluderen wij dat hoewel de VDOT-tabellen van Jack Daniels in het verleden een zeer belangrijke en zinvolle rol gespeeld hebben bij het vergelijken van prestaties en het optimaliseren van het trainingstempo, de formules theoretisch niet volledig juist zijn. Wij vinden het dus beter om uit te gaan van onze formules die volgen uit de theorie van de energiebalans en de formule van Pete Riegel. Dit blijkt zeer nauwkeurig te kloppen met onder meer de wereldrecords bij alle afstanden en alle leeftijdsklassen.
Je kunt je eigen VO2 max berekenen met de calculator van www.hetGeheimvanHardlopen.be. Het boek is nu ook verkrijgbaar als e-book.
Dit artikel werd mogelijk gemaakt door Hans van Dijk en Ron van Megen.
