‘De mens moet meer lopen’

“De mens is geëvolueerd om te lopen”, schreven sportwetenschapper Timothy Noakes en farmacoloog Michael Spedding onlangs in het wetenschappelijk tijdschrift Nature. “En we zouden er beter aan doen weer veel meer te gaan rennen. Dat is waar onze lichamen op gebouwd zijn; als we niet genoeg lopen, worden we ziek.”

De twee onderzoekers referen daarmee naar de situatie van de oermens, maar uiteraard hoeven we tegenwoordig geen hele dagen meer achter ons eten aan te rennen. “Maar we kunnen dat goedmaken door regelmatig een marathon te lopen”, zeggen Noaks, die zelf al meer dan zeventig marathons en ultramarathons op zijn palmares heeft, en Spedding, die schat dat hij alles bij elkaar al meer dan honderdduizend kilometer gelopen heeft.

Steven Stroeykens komt in zijn wetenschapscolumn in De Standaard terug op dit opvallende pleidooi door de mens te vergelijken met de dieren. “We hebben wel degelijk onze eigen specialiteit en dat is het langeafstandslopen”, zegt hij. “In de sprint mag een jachtluipaard dan onklopbaar zijn, maar die houdt het hooguit enkele honderden meters vol. Terwijl de jachtluipaard staat uit te hijgen, komt de mens hem vrolijk voorbijgejogd. Andere dieren kunnen meerdere kilometers rennen, maar vroeg of laat worden ze allemaal ingehaald. Zelfs paarden kunnen het uiteindelijk niet van de mens halen, als de afstand lang genoeg is.”
 
Als Stroeykens het over ‘de mens’ heeft, dan betekent dat niet “de moderne Homo couchpotatoensis”, maar een geharde jager uit de vroege steentijd, of een hedendaagse getrainde ultraloper.

“De vroege mens had nog geen geavanceerde wapens om te jagen, hooguit wat stokken en stenen, maar hij kon zijn prooien de baas door erachteraan te rennen tot ze totaal uitgeput waren, en een stok of een steen volstond voor de genadeklap”, gaat de columnist verder. “Vroege mensen jaagden een beetje zoals wolven: in groep over lange afstanden achter een prooi aanrennend.”

“Geen enkel dier kan zichzelf zo goed als wij afkoelen tijdens het rennen. We kunnen drie liter per uur zweten, wat een veel efficiënter afkoelingsmechanisme is dan het gehijg van een hond. Viervoetige dieren als paarden kunnen heel snel galopperen, maar ze houden dat niet lang vol omdat ze al gauw oververhit dreigen te raken. Tientallen kilometers renden onze voorouders door de savanne, tot hun prooi bezweek.”