Probleem 1: verstoringen in het circadiaans ritme
Je circadiaans ritme (de 24-urencyclus van je lichaam) wordt geregeld door zonlicht en kan in de donkere winterperiode dus makkelijk verstoord worden. De beperkte blootstelling aan daglicht kunnen de lichaamsproductie van belangrijke slaaphormonen, zoals melatonine, serotonine en cortisol, beïnvloeden, wat een rechtstreekse impact heeft op je energiepeil. Wanneer deze hormonen veranderen en je circadiaans ritme verstoord wordt, ben je bovendien vatbaarder voor stemmingswisselingen, zoals de bekende winterdip, ofwel SAD (seasonal affective disorder).
OPLOSSING: door je slaaproutine ’s winter te veranderen (bv. vroeger naar bed, langer uitslapen of meer dutjes doen doorheen de dag) zal je je circadiaans ritme enkel maar meer in de war brengen. Hou liever vast aan je normale slaapgewoontes en probeer daarbij gemiddeld 7-9 uur per nacht te slapen. Je kan ook een daglichtlampen gebruiken, zeker in de ochtend, om je blootstelling aan licht te verhogen.
Probleem 2: droge lucht
De verwarming in de winter aanzetten is noodzakelijk om je huis warm te houden, maar het kan wel slaapproblemen met zich meebrengen. De droge lucht (die je neus en keel uitdroogt) kan ervoor zorgen dat je vaker wakker wordt doorheen de nacht.
OPLOSSING: maak gebruik van een luchtbevochtiger. Dit apparaat zorgt ervoor dat de lucht in huis vocht opneemt, wat irritaties, kwaaltjes en slaapproblemen kan voorkomen. Ook je huid heeft baat bij een luchtbevochtiger.
Probleem 3: te warm of te koud
De optimale kamertemperatuur om in te slapen is voor iedereen verschillend, maar ligt doorgaans tussen de 16 en 20 graden Celcius. In de winter heb je vaak de neiging om de koude temperaturen te overcompenseren door een stapel warme dekens op je bed te gooien, waardoor je het als snel te warm krijgt, en – zelfs in de winter – oververhit voelt.
OPLOSSING: de meeste slaapexperts adviseren beddengoed dat gemaakt is van natuurlijk, goed ademende materialen, zoals katoen en linnen, om oververhitting te voorkomen.
Probleem 4: medicatie tegen verkoudheid en griep
De winter is ook het seizoen bij uitstek voor griep en verkoudheden (het coronavirus buiten beschouwing gelaten). Bepaalde medicatie tegen deze ziektekiemen kunnen slaapproblemen veroorzaken en extreme vermoeidheid of slapeloosheid in de hand werken.
OPLOSSING: ga steeds ten rade bij je apotheek of dokter voor je medicamenten neemt en lees altijd de bijsluiter aandachtig. Zo ben je op de hoogte van de mogelijke impact op je slaap.
Probleem 5: alcohol
De winter staat uiteraard in het teken van de feestdagen. Voor velen is het een (lange) periode waarin er meer alcohol dan gewoonlijk geconsumeerd wordt. Hoewel alcohol je sneller in slaap doet vallen, vermindert het de slaapkwaliteit aanzienlijk. Je slaapt minder lang en minder diep.
OPLOSSING: je hoeft alcohol uiteraard niet volledig links te laten tijdens de feestdagen, maar drink (en geniet!) met mate. Een matige alcoholconsumptie zal de negatieve impact op je slaap verkleinen, wat je energie en humeur ten goede zal komen.
