Onderzoek toonde al aan dat maar liefst 40 % van de topsporters last heeft van tandproblemen en dat dit hun prestaties, concentratie en herstel negatief kan beïnvloeden. Ontstekingen in de mond veroorzaken een verhoogde ontstekingsbelasting in het lichaam, wat herstelprocessen vertraagt en het immuunsysteem kan verzwakken.
Veel suikers en zuren
Toch krijgt gebitszorg binnen de sport vaak nog te weinig aandacht. Vooral bij duursporters – waaronder dus ook hardlopers – is de kans op tandbederf groter. Sportvoeding is doorgaans ontwikkeld om snel energie te leveren, maar bevat vaak hoge concentraties suikers en zuren. Deze stoffen kunnen het tandglazuur aantasten en leiden tot cariës (gaatjes) en erosie (glazuurslijtage).
Tijdens intensieve trainingen is de mond bovendien vaak droog door ademhaling via de mond en minder speekselproductie. En dat terwijl speeksel de tanden mee helpt beschermen door zuren te neutraliseren en voedselresten weg te spoelen. Het ontbreken van deze natuurlijke bescherming versterkt de schadelijke werking van suikers en zuren. Vooral het herhaaldelijk gebruiken van sportgels tijdens lange inspanningen – bij een marathon bijvoorbeeld 1 gel om de 20 minuten — vergroot het risico aanzienlijk.
Spoelen met water
Gelukkig zijn er manieren om dit te beperken. Steeds meer sporters kiezen voor producten met een mildere samenstelling, zoals isotone gels met een lagere zuurgraad of natuurlijke alternatieven met stevia in plaats van geraffineerde suikers. Daarnaast kunnen sporters hun gebit beschermen door na elke inname de mond met water te spoelen, het poetsen uit te stellen tot minimaal dertig minuten na gebruik en uiteraard op regelmatige basis de tandarts te bezoeken. Een andere optie is kiezen voor meer kauwbare vormen (repen, gedroogd fruit, noten) in plaats van plakkerige gels, zodat restjes makkelijker weggepoetst worden en niet aan de tanden blijven plakken.
Een gezond gebit is dus niet enkel een kwestie van esthetiek, maar een essentieel onderdeel van sportieve prestaties en herstel. Door bewuster om te gaan met sportvoeding en mondhygiëne, kunnen (top)sporters hun gezondheid én prestaties op lange termijn aanzienlijk verbeteren.