Om tot zijn nieuwe voedingsaanbevelingen te komen vertrok de Hoge Gezondheidsraad van een studie die in kaart bracht wat in ons land de voornaamste oorzaken zijn van vroegtijdige sterfte en chronische ziektes. Denk aan hart- en vaatziektes, leverziektes, beroertes, diabetes, bepaalde vormen van kanker, …
Daarna analyseerde de Hoge Gezondheidsraad welke voedingsmiddelen daarmee verband houden. Dat leverde 17 concrete voedigsadviezen voor een gezondere levensstijl op. Hoe hoger op de lijst, hoe belangrijker ze zijn voor onze gezondheid.
Dit zijn de 17 voedingsaanbevelingen:
- Eet dagelijks minstens 125 g volle graanproducten zoals bijvoorbeeld volkoren brood, volkoren pasta. Vervang geraffineerde producten door volle graanproducten.
- Beperk de consumptie van niet-bewerkt rood vlees tot maximaal 300 g/week en hou het verbruik van bewerkte vleeswaren zo laag mogelijk (< 30 g/week).
- Eet meerdere keren per week peulvruchten zoals linzen, witte en bruine bonen, spliterwten, kikkererwten en sojabonen.
- Beperk het verbruik van zout onder al zijn vormen tot maximaal 5 g/dag.
- Eet dagelijks 250 g fruit, bij voorkeur vers seizoenfruit.
- Beperk zo veel mogelijk de consumptie van gesuikerde dranken.
- Eet dagelijks een handvol ongezouten noten (zonder omhulsel) wat overeenkomt met 20 à 30 g.
- Gebruik dagelijks 250 -500 ml melk of melkproducten.
- Eet dagelijks minstens 300 g groenten.
- Gebruik bij voorkeur plantaardige oliën rijk aan onverzadigde vetzuren ter vervanging van boter, harde margarines, tropische oliën en reuzel.
- Beperk het verbruik van eieren tot maximaal één ei per dag.
- Beperk het gebruik van voedingsmiddelen rijk aan toegevoegde suikers.
- Gebruik minstens 200 g vis, week-en schaaldieren per week waarvan minstens éénmaal vette vis.
- Conform de energiebehoefte kan U regelmatig aardappelen of zoete aardappelen consumeren; voorkeur gaat naar gekookte of gebakken producten terwijl het verbruik van gefrituurde producten best beperkt blijft.
- Gebruik dagelijks 1-2 liter dranken; water krijgt de voorkeur; koffie en thee kunnen daar ook deel van uitmaken.
Wat alcoholhoudende dranken en ultra-bewerkte voedingsmiddelen betreft:
- Drink geen alcoholhoudende dranken en als U het toch doet beperk dit tot maximaal 10 standaard eenheden per week, verspreid over verschillende dagen.
- Beperk het gebruik van ultra-bewerkte voedingsmiddelen en geef de voorkeur aan onbewerkte of weinig-bewerkte voedingsmiddelen.
Belgen slaan voedingsadviezen in de wind …
De Hoge Gezondheidsraad, een federaal adviesorgaan, komt regelmatig met nieuwe voedingsadviezen, maar de gemiddelde Belg vindt het blijkbaar erg lastig om die op te volgen. Dat blijkt uit de Voedselconsumptiepeiling van Sciensano, die aantoont dat de eetgewoonten van de Belgen te weinig in lijn liggen met de voedingsaanbevelingen van de Hoge Gezondheidsraad …
Vooral de consumptie van groenten, fruit, water, noten, peulvruchten, melkproducten en vis ligt ver onder de aanbevelingen. Zo eet slechts 7% van de volwassen Belgen voldoende groenten en haalt amper 10% de richtlijn voor fruit. Tegelijkertijd overschrijdt 91% de aanbevolen limiet voor charcuterie en drinkt 82% alcohol, ondanks het advies om alcoholgebruik te vermijden.
“Het aantal evoluties in de positieve richting blijft jammer genoeg beperkt”, zegt Isabelle Moyersoen, onderzoekster bij Sciensano. “Sinds onze vorige bevraging in 2014-2015 drinken Belgen wel gemiddeld meer water en eten ze meer groenten, maar het blijft onvoldoende. De consumptie van bewerkt rood vlees of charcuterie is zorgwekkend en ook de consumptie van alcohol en frisdranken zou sterk verminderd moeten worden.”
De peiling wijst ook op belangrijke verschillen binnen de bevolking: vrouwen, mensen met een hoger opleidingsniveau en inwoners van Vlaanderen eten en drinken doorgaans meer in lijn met de voedingsaanbevelingen. Als we naar de leeftijd kijken, eten oudere volwassenen (65 jaar en ouder) bijvoorbeeld meer fruit, maar drinken ze minder water dan jongere volwassenen.
Deze resultaten benadrukken de noodzaak om gezonde voedingskeuzes makkelijker en aantrekkelijker te maken. “Een omgeving creëren waarin gezonde voeding de eenvoudigste keuze is, moet centraal staan in het volksgezondheidsbeleid”, aldus Moyersoen. “Daarbij denken we aan maatregelen zoals het betaalbaarder maken van gezonde producten, betere etikettering en strengere regulering van voedselmarketing.”
